Nhiều năm qua, ngôi nhà nhỏ của bà Lang Thị Minh ở thôn Đắk Thanh, xã Nam Xuân, huyện Krông Nô đã trở thành điểm hẹn quen thuộc của CLB Văn nghệ của người Thái.
Không loa đài, không sân khấu, trong những bộ trang phục rực rỡ sắc màu, vào các buổi tối cuối tuần, những "nghệ sĩ nông dân" lại say sưa với làn điệu hát Khắp (dân ca Thái) sau những ngày miệt mài với nương rẫy.
Dứt điệu hát Khắp đón khách, bà Lang Thị Minh chia sẻ: “Với người Thái chúng tôi, những làn điệu Khắp như cơm ăn, nước uống hằng ngày. Từ nhỏ theo mẹ ra đồng, thấy các bà, các mẹ hát khắp, tôi đã học theo. Lớn lên thì đi học hát theo các bác ở trong bản, trong làng. Cứ thế, nó đã ngấm vào da thịt vào trái tim của tôi”.
Trong nhịp sống hiện đại sôi động, khắp các bản làng, thôn xóm của đồng bào Thái ở xã Nam Xuân, huyện Krông Nô chúng ta dễ dàng bắt gặp những nét đẹp văn hóa truyền thống của các dân tộc. Người phụ nữ Thái là người thợ thủ công khéo tay với các nghề dệt may, thêu thùa, tạo ra những sản phẩm đặc sắc như áo váy, đồ thổ cẩm... Và họ cũng là những nghệ nhân không chuyên của những điệu múa nổi tiếng như nhảy sạp, múa xòe, khua luống.
Để giữ gìn nét văn hóa truyền thống, những năm qua, xã Nam Xuân luôn chú trọng xây dựng, hỗ trợ phát triển các Câu lạc bộ, các nhóm, đội văn nghệ dân gian.
Đến nay, toàn xã có 6 câu lạc bộ, đội văn nghệ. Các thành viên là những người có độ tuổi khác nhau nhưng cùng chung sở thích, say mê các làn điệu dân ca và truyền lại cho thế hệ trẻ.
Bà Ngân Thị Tâm ở thôn Nam Thanh, xã Nam Xuân cho biết: "Tôi tham gia vào đội văn nghệ từ khi còn là thiếu nữ. Tôi hát không hay thì múa, tham gia các trò chơi dân gian và quan trọng hơn là cổ vũ tinh thần cho thế hệ trẻ biết trân trọng truyền thống của dân tộc".
Thông qua các CLB này, xã Nam Xuân đã phát động toàn thể các thành viên tham gia sưu tầm vốn văn hóa dân gian của dân tộc Thái. Đồng thời tổ chức các cuộc thi, biểu diễn những làn điệu dân ca, điệu múa đặc sắc nhằm bảo tồn, phát huy các làn điệu dân ca, dân vũ, lễ hội và những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Thái.
Anh Vi Văn Trường, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Xuân cho biết: “Chính quyền địa phương luôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền để mỗi người dân có ý thức gìn giữ văn hóa dân tộc, nâng cao trách nhiệm của mỗi công dân. Hàng năm, xã Nam Xuân thường xuyên tổ chức hội thi hội diễn, phục dựng lại các lễ hội văn hóa của các dân tộc, trong đó có dân tộc Thái. Qua các hội thi, hội diễn, đồng bào Thái đã góp phần làm phong phú thêm các giá trị văn hóa cho địa phương”.
Dân tộc Thái là một trong những dân tộc có nền văn hóa phong phú, lâu đời và hết sức đặc sắc. Mong rằng với những cách làm của xã Nam Xuân, những tinh hoa văn hóa của dân tộc Thái sẽ tiếp tục được các thế hệ sau kế thừa và phát huy, góp phần bảo tồn, lưu truyền mạch nguồn văn hóa, tài sản quý báu của cha ông đến thế hệ mai sau.
Hoàng Nhâm - Đức Hải