Thời kỳ đỉnh cao năm 2021, giá trái cau tươi đạt mức 60.000-70.000 đồng/kg. Với 300-500 cây cau trồng trong vườn rẫy của mình nông dân thu nhập từ 100-200 triệu đồng.
Cũng như nhiều hộ nông dân khác, trước cơn sốt giá cau, gia đình anh Phan Văn Năm, xã Đắk Sắc đã mua giống về trồng xen vào vườn cà phê, tiêu với số lượng 300 cây cau. Hiện một số cau đã thu hoạch, một số bắt đầu bước vào giai đoạn kinh doanh. Tuy nhiên, hiện nay do giá cau xuống quá thấp, tiểu thương ngưng mua cau nên anh không thể cắt để bán.
Hiện giá trái cau tươi rớt thảm chỉ còn từ 3000 - 5000 đồng/kg
Anh Phan Văn Năm, ngụ xã Đắk Sắc, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông cho hay: “Năm ngoái cau nhà tôi bán được giá 60 ngàn đồng/kg, năm nay, giá cau còn 5 ngàn, trái già hết rồi mà không bán được, để thêm nữa chắc là hỏng. Trồng cau chủ yếu vay vốn mà giờ không có thu lấy gì trả lãi vay”.
Không chỉ nông dân mà nhiều tiểu thương cũng đứng ngồi không yên khi gia cau chạm đáy còn 3.000-5.000 đồng/kg. Anh Lê Hồng Y, xã Đắk Sắc là thương lái thu mua cau đã nhiều năm cho biết: Chưa bao giờ thị trường cau tươi lại trầm lắng như năm nay. Do giá cau xuống quá thấp không đủ chi phí vận chuyển nên dù đã đặt cọc thu mua từ trước nhưng anh vẫn chưa thể cắt để nhập cho các Công ty thu mua cau ở tỉnh Đắk Lắk.
Người dân trồng ồ ạt, đến khi thương lái không thu mua, đành để trái già chín chết đi, vì thu hoạch cũng không ai thu mua
Anh Lê Hồng Y, xã Đắk Sắc, huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông cho biết: “Năm nay giá cau xuống thấp, thương lái chẳng ai đi thu mua, cau còn 3 ngàn đồng/kg, nhập về bán thì không đủ tiền xăng. Trước đây, Trung Quốc nhập nên cau có giá, bao nhiêu cũng trôi hàng, giờ Trung Quốc không mua nữa, có số phải đem câu đến cầu 14 đổ đi!”
Hiện vẫn chưa thống kê được cụ thể diện tích trồng cau trên địa bàn huyện Đắk Mil bởi hầu hết các hộ dân thường trồng xen vào các vườn rẫy cà phê, hồ tiêu. Tuy nhiên, qua khảo sát số lượng cau được người dân trồng rất lớn. Thậm chí một số gia đình trồng chuyên canh cau với diện tích 1-2 ha. Sau khi giá cau chạm đáy 3.000-5.000 đồng/kg, nhiều nơi thương lái không đến mua khiến nông dân lo lắng, một số gia đình thua lỗ nặng.
Trên tay anh Lê Hồng Y đang cầm buồng cau bị hỏng do quá lứa thu hoạch
Ông Cao Dương Thành, Chủ tịch Hội nông dân huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông khuyến cáo: “Hội nông dân huyện cũng đã tìm hiểu và khuyến cáo nông dân trên địa bàn không nên trồng cau ồ ạt, chạy theo thị trường mà phải theo định hướng của địa phương để tránh thiệt hại”.
Việc chạy theo giá cả phát triển ồ ạt một số loại cây trồng dẫn đến rớt giá, thua lỗ là câu chuyện không mới nhưng thực tế hiện nay một số khu vực vẫn tái diễn. Về mặt chính sách và chiến lược, cây cau chưa phải là cây trồng điểm của huyện Đắk Mil nói riêng và tỉnh Đắk Nông nói chung. Trồng cau từ trước đến nay vẫn chỉ là phong trào, trong khi giá cau không ổn định vì phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, khi họ dừng mua người dân sẽ phải bán cau với giá rất rẻ. Chính vì vậy nông dân cần cân nhắc nếu muốn mở rộng diện tích trồng cau kinh doanh.
Nhiều vườn cau như thế này chưa biết số phận đi về đâu!?
Trịnh Nga- Văn Vân