Những ngày tháng Giêng, khi đất trời vào xuân, trăm hoa đua nở cũng là lúc mùa mít đang cho quả. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, mít được trồng ở nhiều vùng đất, nhưng thích hợp nhất là đất đen, nhiều sỏi đá ở xã Đắk Gằn (Đắk Mil) và huyện Cư Jút. Tại những khu vực này, cây đạt năng suất cao, múi chắc, thơm, ngon. Ngoài giống mít Thái, nông dân còn liên kết trồng mít ruột đỏ Indonesia.
Tận dụng diện tích đất đai rộng lớn, màu mỡ, ngoài trồng cà phê, hồ tiêu, nhiều nông dân ở Đắk Nông đã trồng thêm mít, liên kết với các doanh nghiệp xuất khẩu mít sang Trung Quốc với giá 30.000 đồng/kg.
Sầu riêng là cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, được nông dân Đắk Nông chú trọng đầu tư. Đến nay, diện tích sầu riêng của Đắk Nông đã lên đến 13.480ha, sản lượng 60.000 tấn. Hầu hết các nhà vườn đều đưa giống chất lượng cao, đã được khẳng định trên thị trường như Monthong, Ri 6…vào sản xuất.
Sau khi được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, 3 năm trở lại đây, giá sầu riêng luôn ổn định ở mức cao. Năm 2024, sầu riêng đạt năng suất khá, thị trường xuất khẩu thuận lợi nên nông dân có thu nhập khá.
Ở thôn 12, xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’lấp, gia đình ông Lê Văn Quang đã thành công với cây sầu riêng. Trên diện tích 3ha, ông Quang trồng 300 cây sầu riêng xen canh trong vườn cà phê. Mỗi năm, ông thu về khoảng 50-70 tấn quả, với giá trung bình từ 70.000-80.000 đồng/kg.
Đắk Nông với đất đỏ bazan và khí hậu mát mẻ, rất phù hợp với nhiều loại cây ăn quả như sầu riêng, bơ, măng cụt, xoài, ổi. ..Cây ăn quả đã dần khẳng định được vị thế trong cơ cấu kinh tế nông nghiệp của tỉnh. Đến nay, diện tích cây ăn quả của Đắk Nông đạt trên 20.000ha, sản lượng khoảng 108.300 tấn.
Không chỉ trồng các loại cây ăn quả truyền thống, nhiều nông dân còn mạnh dạn đầu tư nhà lưới trồng dưa lê, dưa lưới, nho... đem lại hiệu quả kinh tế khá cao.
Mùa nào thức nấy, mỗi loại trái cây mang một hương vị riêng. Cây trái quanh năm, nhưng mùa rộ nhất bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 8. Không chỉ mở rộng diện tích, một số nhà vườn đã sản xuất theo hướng VietGAP, GlobalGap, đưa vào các siêu thị, chợ đầu mối và xuất khẩu để nâng cao hiệu quả kinh tế.
Sự phong phú đa dạng của cây ăn trái đã góp phần làm nên những vùng quê trù phú tại Đắk Nông.
Phan Đông-Văn Thắng