Hội nghị do đồng chí Hồ Văn Mười, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh và các Phó Chủ tịch UBND đồng chủ trì. Hội nghị được kết nối từ điểm cầu UBND tỉnh đến điểm cầu 8 huyện, thành phố và 60 xã trên địa bàn tỉnh.
Lãnh đạo UBND tỉnh chỉ trì hội nghị
Trong 3 năm qua, với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, cùng với sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự hưởng ứng, tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân, chương trình xây dựng NTM của tỉnh đạt được những kết quả quan trọng.
Tổng nguồn vốn huy động đầu tư vào khu vực nông thôn giai đoạn 2021-2023 đạt gần 72,9 tỷ đồng. Đến nay, có 36/60 xã đạt chuẩn NTM, bình quân toàn tỉnh mỗi xã đạt 16,62 tiêu chí; có 01 xã đạt chuẩn NTM nâng cao.
Những hạn chế, vướng mắc được nêu lên tại hội nghị là đến nay, Đắk Nông chưa có huyện NTM và chưa có xã NTM kiểu mẫu. Riêng huyện Đắk Glong mới chỉ có 1/7 xã đạt chuẩn NTM; huyện Tuy Đức chưa có xã đạt chuẩn NTM. Kết quả xây dựng NTM giữa các địa phương có khoảng cách chênh lệch ngày càng lớn; chất lượng đạt chuẩn nhiều tiêu chí chưa cao, chưa thật sự bền vững...
Tiến độ giải ngân thực hiện chương trình còn chậm. Tính đến ngày 19/9/2023 mới chỉ giải ngân được gần 156,9 tỷ đồng, đạt 31,2%. Các huyện, thành phố mới bố trí vốn đối ứng thực hiện chương trình đạt 61,4%, riêng huyện Đắk R’lấp mới chỉ đạt 6,6%, huyện Đắk Song 34,3%...; số vốn còn lại các huyện, thành phố chưa bố trí đối ứng khoảng 90,8 tỷ đồng.
Ông Trần Nam Thuần, Chủ tịch UBND huyện Đắk Glong phát biểu tại hội nghị
Theo phản ánh của các địa phương, một số chỉ tiêu, tiêu chí về xây dựng xã NTM và xã NTM nâng cao giai đoạn 2021-2025 không phù hợp với thực tế, dẫn tới trong quá trình thực hiện gặp rất nhiều khó khăn và rất khó để đạt được như: tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch từ công trình cấp nước tập trung; tỷ lệ hỏa táng; tỷ lệ dân số có sổ khám bệnh điện tử; chỉ tiêu về phân loại và xử ý rác thải… Các địa phương đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các Sở, ngành phụ trách các chỉ tiêu, tiêu chí theo dõi và nghiên cứu để kịp thời tham mưu điều chỉnh các chỉ tiêu, tiêu chí do đơn vị phụ trách để sớm sửa đổi, bàn hành Bộ tiêu chí của tỉnh ngay sau khi có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về sửa đổi Bộ tiêu chí…
Ông Ngô Đức Trọng, Chủ tịch UBND huyện Đắk Song phát biểu tại hội nghị
Cũng như chương trình xây dựng NTM, tiến độ giải ngân vốn 2 chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS đạt thấp. Riêng chương trình giảm nghèo bền vững, tổng vốn bố trí trong 2 năm 2022 và 2023 là trên 547 tỷ đồng; đến ngày 14/9/2023 mới chỉ giải ngân được hơn 147,2 tỷ đồng, đạt 26,9%.
Hiện có 03 tiểu dự án: Hỗ trợ đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội các huyện nghèo; hỗ trợ Đắk Glong thoát nghèo và tiểu dự án Phát triển giáo dục nghề nghiệp vùng nghèo, vùng khó khăn đang gặp vướng mắc do cơ chế, quy định tại Trung ương.
Có 05 dự án, tiểu dự án tỷ lệ giải ngân thấp liên quan đến việc cần thay đổi cơ chế quy định tại tỉnh (cụ thể là sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 05/2022/NQ-HĐND tỉnh – Nghị quyết phân bổ vốn).
Ông Hoàng Viết Nam, Phó Giám đốc Sở lao động, Thương binh và Xã hội phát biểu tại hội nghị
Ngoài việc vướng do cơ chế chính sách, kết quả giải ngân các chương trình đạt thấp còn do nguyên nhân vướng quy hoạch bô xít. Để tháo gỡ, một số ý kiến đề nghị các huyện, thành phố rà soát, xem xét điều chỉnh những công trình, dự án đang dự kiến thực hiện mà bị vướng quy hoạch bô xít thì chuyển sang các địa bàn khu dân cư, thôn, bon khác hoặc điều chuyển từ xã này sang xã khác để đảm bảo giải ngân trong năm 2023.
Ngoài những nguyên nhân khách quan, giải ngân các nguồn vốn chậm còn do nguyên nhân chủ quan. Sự vào cuộc của các cấp, các ngành chưa thực sự quyết liệt, chưa có cách làm đổi mới, sáng tạo.
Phát biểu kết luận tại hội nghị, đồng chí Hồ Văn Mười, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các sở, ban, ngành và UBND các huyện, thành phố chủ động phối hợp, chia sẻ, hỗ trợ, cùng nhau tìm hướng tháo gỡ và cách làm phù hợp.
Đồng chí Hồ Văn Mười, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các Sở, ngành, địa phương phối hợp thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia
Để thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng NTM, trước hết các xã phải làm tốt công tác quy hoạch. Liên quan đến vấn đề vướng quy hoạch bô xít, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các địa phương bám sát các hướng dẫn để thực hiện, chủ động học hỏi cách làm của những địa phương đi trước.
Các đơn vị có liên quan khẩn trương tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành các quy định để triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia.
Chủ tịch UBND tỉnh cũng đề nghị, sau hội nghị này, các sở, ban, ngành, các địa phương khẩn trương báo cáo thường trực, ban thường vụ cấp ủy các cấp đề ra những quyết sách thực hiện quyết liệt, hiệu quả 3 chương trình mục tiêu quốc gia.
Ngô Lan-Văn Chinh