Gia đình chị Mai Thị Thái, xã Đắk Buk So được giao chăm sóc, bảo vệ một số diện tích rừng tự nhiên tại thác Đắk Buk So. Quá trình bảo vệ rừng, chị Thái nhận thấy có thể phát triển kinh tế dưới tán rừng mà không tác động đến rừng. Sau thời gian học hỏi kinh nghiệm, chị Thái quyết định trồng 15.000 phôi giống nấm linh chi dưới tán rừng.
Chị thường xuyên kiểm tra độ ẩm của đất, để tưới nước phù hợp, giúp cân bằng lượng nước cho nấm phát triển. Theo chị Thái, loại nấm này rất dễ trồng, dễ chăm sóc, phôi nấm được cấy trực tiếp vào thân cây trước khi trồng trực tiếp xuống đất.
Gia đình chị Mai Thị Thái, xã Đắk Buk So trồng thử nghiệm nấm linh chi dưới tán rừng không ngờ cho dược tính rất cao
Chị Mai Thị Thái, xã Đắk Buk So, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông chia sẻ: “Trồng nấm linh chi dưới tán rừng rất đơn giản chỉ tưới nước, giữ ẩm cho tốt thôi, buổi sáng chỉ cần tưới ẩm cho cây (vào mùa khô), còn mua mưa không cần tưới nước. Không cần bón phân vì ban đầu cấy mô đã cấy dưỡng chất”.
Theo tính toán của chị Thái, với 1m2 trồng 16 phôi nấm linh chi, sau 4 tháng nấm sẽ cho thu hoạch khoảng 1,3 kg nấm tươi, gần 0,6 gram nấm khô. Sản phẩm nấm được chị bán với giá 900.000 đồng/kg khô.
Trồng 16 phôi nấm linh chi trên diện tích 1m2, sau 4 tháng sẽ cho thu hoạch khoảng 1,3 kg nấm tươi
Với mức giá này, người trồng có lãi từ 270.000-360.000/kg nấm khô. Nếu mọi việc thuận lợi, với 1 sào nấm linh chi trồng dưới tán rừng, mỗi năm có thể mang lại thu nhập 700-800 triệu đồng. Qua trồng thử nghiệm, chị Thái nhận thấy, nấm linh chi trồng dưới tán rừng phát triển tốt, có dược tính cao, rất phù hợp để phát triển kinh tế. Đặc biệt, mô hình sản xuất này có thể giúp nâng cao hiệu quả bảo vệ, phát triển rừng.
Chị Mai Thị Thái, xã Đắk Buk So, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông cho biết thêm: “Bên mình đã kiểm định rồi, dược tính cao hơn cả nấm linh chi của Đài Loan và Hàn Quốc. Trồng phôi xuống 1 lần cho thu hoạch cả năm. Lứa đầu 4 tháng thu, tại vết cắt 5 ngày sau mọc ra nấm con, và lần lượt thu lứa thứ 2 và 3 cách nhau 3, 5 tháng”.
Để nâng cao thu nhập, thời gian tới, chị Thái sẽ mở rộng diện tích trồng nấm linh chi dưới tán rừng và nhân rộng mô hình tại địa phương. Hiện nay, chị Thái đã thành lập Hợp tác xã VOS Đắk Nông để hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp phôi giống, bao tiêu sản phẩm nấm linh chi cho người dân.
Chị Thái đã thành lập Hợp tác xã VOS Đắk Nông để hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp phôi giống, bao tiêu sản phẩm nấm linh chi cho người dân
Bà Phan Thị Kim Loan, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông cho rằng mô hình phát triển rất tốt, tận dụng trồng nấm linh chi dưới tán rừng rất hiệu quả, nên sắp tới hội sẽ nhân rộng cho bà con trên địa bàn huyện: “Mô hình trên địa bàn xã Đắk Buk So đã thu đến lứa thứ 2 rồi, công ty bao tiêu đầu ra với giá 900 ngàn đồng/kg, sắp tới hội sẽ nhân rộng mô hình ở những xã còn lại”.
Mô hình nấm linh chi dưới tán rừng nếu triển khai trên địa bàn toàn huyện có triển vọng trở thành sản phẩm đặc trưng
Nấm Linh chi đỏ có tính dược liệu cao và rất nhiều hoạt chất có hàm lượng dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Loại nấm này có thể sử dụng tươi, khô hoặc nghiền thành bột để làm thức ăn hoặc làm dược liệu. Ngoài việc mang lại nguồn cây dược liệu quý, giá trị kinh tế cao, sau khi khai thác nấm thì rễ cây tự hoại trong đất trở thành nguồn phân bón dinh dưỡng hữu cơ cực kỳ tốt, góp phần bảo vệ đất, nước và môi trường. Nếu nhân rộng mô hình sẽ giải quyết được bài toán tạo sinh kế dưới tán rừng cho người dân, nhất là bà con vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Trồng nấm linh chi dưới tán rừng, ngoài cho giá trị kinh tế cao, thì rễ cây tự hoại trong đất còn là phân bón hữu cơ cực kỳ tốt
Kinh nghiệm của chị Thái cho thấy, người dân có thể tận dụng quỹ đất sẵn có tại địa phương để trồng nấm, tạo việc làm, nâng cao thu nhập. Điều đáng lưu ý nhất là người trồng cần canh thời điểm thu hoạch cho đúng để nấm không chuyển hóa thành gỗ, làm mất đi hàm lượng dinh dưỡng quý.
Tuấn Bình – Thành Lam
