Năm 2022, huyện Tuy Đức có hơn 500 ha khoai lang các loại, trong đó, khoai lang Nhật chiếm 36% diện tích, năng suất đạt khoảng 15 tấn/ha. Để cây khoai lang phát triển bền vững, năm 2022, địa phương đã kiện toàn Hội Khoai lang huyện với 30 thành viên.
Thông qua Hội Khoai lang, huyện đã hỗ trợ một số thành viên triển khai mô hình trồng 10 ha khoai lang Nhật Bản theo quy trình VietGAP gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm.
Được lựa chọn tham gia mô hình, anh Phạm Văn Nhương, xã Đắk Buk So thấy rất phấn khởi vì được góp một phần công sức khôi phục lại giống đặc sản cho địa phương.
Anh Phạm Văn Nhương được hướng dẫn trồng khoai theo tiêu chuẩn VietGAP
Anh Phạm Văn Nhương, xã Đắk Buk So, huyện Tuy Đức, Đăk Nông bày tỏ:“Trước đây tôi đã trồng khoai lang Nhật nhưng được vài năm đất bị thoái hóa, nên tôi không trồng nữa. Được Phòng nông nghiệp huyện hỗ trợ giống, hướng dẫn trồng theo tiêu chuẩn VietGap, tôi hi vọng khoai lang khôi phục được thương hiệu để tôi cũng như nhiều người dân khác bán được giá cao”.
Khoai lang Nhật có hương vị thơm ngon đặc trưng riêng. Trước đây, anh Nguyễn Đình Lùy, xã Đắk Buk So cũng đã trồng giống khoai lang này. Tuy nhiên, sau 1 thời gian canh tác, đất đai dần thoái hóa, chất lượng giống kém, khoai bị sâu bệnh khiến năng suất, chất lượng giảm, cùng với đó là giá cả không ổn định, thương lái ép giá nên anh không còn mặn mà với khoai lang. Thế nhưng, hiện nay, địa phương đang xây dựng mô hình khoai lang VietGAP gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm nên anh Lùy thấy rất hào hứng. Để khoai lang phát triển tốt, tránh ảnh hưởng của sâu bệnh, anh Lùy đầu tư hệ thống tưới phun sương vừa tiết giảm nước tưới vừa đỡ tốn nhân công.
Phòng nông nghiệp đang kiểm tra hiệu quả triển khai mô hình tại các hộ dân để điều chỉnh kỹ thuật trồng và chăm sóc cho phù hợp
Anh Nguyễn Đình Lùy, xã Đắk Buk So, huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông cho hay: “Trước đây, tôi trồng khoai chưa tuân thủ kỹ thuật nên đất bị thoái hóa, trồng theo mô hình mới, chúng tôi được hỗ trợ cải tạo đất, bón nhiều phân vi sinh, nên cho trái chất lượng, cũ khoai đạt hàm lượng dinh dưỡng cao hơn”.
Để tìm lại thương hiệu khoai lang, năm 2021, huyện Tuy Đức thực hiện chương trình cải tạo giống cho cây khoai lang Nhật. Theo đó, địa phương đã xây dựng vườn giống với quy mô 2 ha bằng giống nuôi cấy mô; khi đưa vào trồng sẽ hạn chế được sâu bệnh, năng suất cao, chất lượng củ ngon, đẹp.
Năm 2022, huyện Tuy Đức cũng đã hỗ trợ 07 hộ dân trên địa bàn xã Đăk Buk So, xây dựng 10ha mô hình khoai lang Nhật Bản cây giống ở thế hệ F2, sản xuất theo quy trình VietGap, liên kết tiêu thụ sản phẩm.
Về khôi phục nhãn hiệu tập thể khoai lang, huyện Tuy Đức đã lập hồ sơ đề nghị Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam xem xét gia hạn lại nhãn hiệu tập thể khoai Tuy Đức, hiện hồ sơ đang được Cục Sở hữu trí tuệ kiểm tra, thẩm định lại.
Nhiều hộ mạnh dạn ứng dụng kỹ thuật tưới phun sương để kiểm soát lượng nước và phân theo đúng quy trình đã được hướng dẫn
Bà Phạm Thị Phượng, Phó Chủ tịch UBND huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông cho biết: “Khoai lang trồng liên tục 3 vụ trên cùng một mảnh đất thì sản lượng, chất lượng của sản phẩm đã giảm. Phòng Nông nghiệp huyện xây dựng kế hoạch luân canh, chuyển đổi cơ cấu cây trồng để phục hồi lại đất và thương hiệu khoai lang. Phòng Nông nghiệp cũng đang chủ trì kết nối với các đơn vị doanh nghiệp triển khai kế hoạch phục hồi giống, chất lượng khoai lang”.
Cùng với việc triển khai xây dựng mô hình, huyện Tuy Đức cũng đang có nhiều giải pháp để quản lý tốt nguồn giống, cải tạo đất, luân canh cây trồng và đưa giống nuôi cấy mô chất lượng cao vào sản xuất. Cùng với đó, Tuy Đức đang tích cực tìm kiếm thị trường tiêu thụ, kết nối đầu ra cho sản phẩm, góp phần ổn định nâng cao giá trị khoai lang.
Cán bộ kỹ thuật chia sẻ kỹ thuật trồng chăm sóc khoai lang, giúp hộ dân thay đổi thói quen canh tác, cho sản phẩm đạt tiêu chuẩn, giá bán cao hơn
Tuấn Bình – Thành Lam
